Solar Magazine: ‘Zon op zee kan de energietransitie waarmaken als overheid nu in actie komt’

Oceans of Energy realiseert het grootste zonnepark in golfcondities ter wereld voor de Belgische kust. Allard van Hoeken: ‘Zon op zee kan de energietransitie waarmaken. Dan moet de overheid nu wel in actie komen.’

De Europese Unie (EU) kende onlangs een subsidie van 45 miljoen euro toe aan het European SCalable Offshore Renewable Energy Sources (EU-SCORES). Onderdeel van het innovatieproject is de realisatie van een 3 megawattpiek zonne-energiesysteem voor de kust van België door het Nederlandse Oceans of Energy. Solar Magazine vroeg directeur Allard van Hoeken wat dit betekent voor zijn bedrijf en de ontwikkeling van pv op zee.

Dit is niet jullie eerste testsite…
‘Dat klopt. Voor de kust van Scheveningen begonnen we in 2019 met een installatie van meer dan 150 zonnepanelen. Die breiden we dit jaar uit tot 1 megawattpiek, onder andere in samenwerking met het REACT EU fonds en gerenommeerde Nederlandse onderzoeksinstituten, onder andere op het gebied van ecologie.’

Het doel is…?
‘Doorwerken aan de technologie en de businesscase. Zon op zee heeft een enorm potentieel. Maar het is complex. Systemen moeten bestand zijn tegen golven, wind, zout, en goed samengaan met de natuur. Operationeel moet geleerd worden over procedures en veiligheid van personeel bij installatie, onderhoud en inspectie. Daarnaast moeten ze competitief zijn in prijs, anders wordt het nooit wat.’

De 3-megawattpiek-installatie in de Belgische Noordzee is de volgende stap?
‘Dat het technisch kan weten we al, dat hebben we na bijna 2 jaar op de Noordzee met onze eerste offshore solar installatie reeds bewezen. Maar opschaling is nodig om de kosten verder te drukken, bijvoorbeeld in realisatie en maintenance. Bovendien moet Oceans of Energy groeien als organisatie om een echte wereldspeler te worden, bijvoorbeeld wat betreft het aantrekken van goede mensen en doorontwikkelen van processen.’

Wat is dat potentieel van zon op zee?
‘Het kan de grootste hernieuwbare-energiebron worden van de toekomst. Nederland kan in de helft van de energievraag voorzien door 5 procent van de Noordzee te gebruiken voor drijvend pv. Vergeleken met wind is de energieopbrengst per oppervlakte uit zon ongeveer 4 keer zo hoog, terwijl de kosten er op termijn onder duiken. Bovendien gaan beide vormen van opwek ruimtelijk en logistiek heel goed samen.’

Dat is uniek aan het EU-SCORE-project?
‘We realiseren niet alleen het grootste zonnepark in golfcondities ter wereld, maar ook het eerste in combinatie met een offshore- windpark. Dat gaat heel veel kennis opleveren. Zo zijn dankzij de verschillende dynamieken in opwek wind- en zonne-energie-installaties in theorie uitermate geschikt voor cable pooling. Het idee is dat je gerust een 700-megawattpiek-pv-systeem binnen een 700- megawattpiek-windpark kunt leggen zonder het verzwaren van kabels. Of dit echt kan, gaan we nu in de praktijk uitvinden.’

Er is veel te leren, ook over andere mogelijke voordelen…
‘Zeker. Denk aan het combineren van transformatortechnologie, afstemmen van stroom en voltages, het dagelijkse management van systemen, onderling meeliften op gezamenlijke inspectie en onderhoud… Overigens maakt ook een testinstallatie voor de opwek van golfenergie deel uit van het project. Die komt voor de kust van Portugal te liggen. Wat we daar leren, onder andere over transformatie en milieu-impact, is ook voor ons van belang.’

Wat is de tijdlijn?
‘We starten in de zomer van 2023 met de bouw van de pv-installatie. Ze moet 2 jaar lang draaien. Ondertussen ontwikkelen we door, ook binnen allerhande andere Europese innovatieprojecten. De volgende stap is 10 megawattpiek, dan 100, en dan naar gigawattniveau. Vooral de stap naar 100 megawattpiek is belangrijk voor ons. Vanaf dan gaat de zaak financieel renderen in de Noordzee – ontstaat momentum en een autonome marktontwikkeling.’

Snelheid maken is dus het credo…
‘De energietransitie komt op gang. De klimaatdoelen voor 2030 halen lijkt nog te doen voor Nederland als we echt willen. Daarna wordt de uitdaging nog groter. Om naar zero CO2-emissie te komen, is grootschalige uitrol van pv op zee logisch en onmisbaar. Vanuit die optiek is het essentieel dat we eind jaren 20 de stap naar offshore-pv-systemen van honderden megatwattpiek hebben gezet.’

Aan jullie ligt het niet…
‘Wij kunnen het ondanks innovatiesubsidies niet alleen. Zo vergt het absoluut een nieuw bewustzijn en actie van onze overheid. Het fundament moet nu worden gelegd, anders halen we het niet. Daarvoor zijn 2 zaken nodig, nu dus en niet morgen. In tenders voor windparken op zee moet tevens de realisatie van zonneparken worden opgenomen. Daarnaast moet er een aparte categorie zon op zee in de SDE++ komen. Daarmee kun je de ontwikkelingen in offshore-solar immers in belangrijke mate versnellen, net zoals dat met zonneweiden is gedaan.’

Lees het volledige artikel op de site van Solar Magazine: Solar Magazine – ‘Zon op zee kan de energietransitie waarmaken als overheid nu in actie komt’